HOLLANDA / AMSTERDAM SEYAHAT REHBERİ
HOLLANDA / AMSTERDAM KONUM BİLGİSİ
BAŞKENT HARİTASI
TÜRKİYE - HOLLANDA YOL HARİTASI
AMSTERDAM METRO HATLARI HARİTASI
GENEL BİLGİLER
Hollanda, Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi, Uluslararası Adalet Divanı, Uluslararası Ceza Mahkemesi, Avrupa Polis Teşkilatı (Euroopol) ve Kimyasal Silahları Yasaklama Örgütü (OPCW) gibi önemli uluslararası kuruluşlara ev sahipliği yapıyor. Batı Avrupa ülkesi Hollanda'nın Avrupa’daki toprakları dışında Karayipler'de 3 adası bulunuyor.
Başkent: Amsterdam
Nüfus: 16,9 milyon
Etnik yapı: Yüzde 78,3 Hollandalı, Yüzde 9,5 Batılı, yüzde 2,5 Türk, yüzde 2,2 Faslı, yüzde 2 Surinamlı, yüzde 1 Hollanda Antilleri ve Arubalı, yüzde 4,5 diğer
Yüzölçümü: 41 bin kilometrekare
Dil: Flamanca (Hollandaca)
Din: Yüzde 39,2 Hristiyan, yüzde 4,9 Müslüman, yüzde 0,6 Hindu, yüzde 0,4 Budist, yüzde 0,1 Musevi, yüzde 4,6 diğer ya da bilinmiyor, yüzde 50,2 inançsız
Para Birimi: Avro
• Hollanda, kuzey ve batıda Kuzey Denizi, güneyde Belçika, doğuda Almanya ile çevrili.
• Hollanda’nın Rotterdam limanı, yıllarca Avrupa’nın en büyük limanı olarak Avrupa ticaretinin en önemli noktalarından biri oldu.
• Özellikle peynirleri, yel değirmenleri, bisikletleri, laleleri ile bilinen Hollanda'nın topraklarının büyük bölümü deniz seviyesinin altında yer alıyor.
• Hollanda nüfusunun 2060 yılında yüzde 7, farklı etnik yapılardan oluşan 3,6 milyonluk nüfusun yüzde 55 oranında artması bekleniyor. Hollanda'ya 2016 yılında 20 bin 900 kişi iltica başvurusunda bulundu.
• AB üyesi ülkenin başkenti Amsterdam olmasına rağmen Temsilciler Meclisi ve bakanlık binaları Lahey’de bulunuyor.
• Hollanda’nın 2016'da büyüme oranı yüzde 2,1'i buldu. İhracatı 514 milyar, ithalatı 454 milyar avro seviyesinde olan ülkede enflasyon yüzde 1. Ülkedeki işsizlik oranı yüzde 5,4, kişi başına yıllık ortalama gelir 36 bin 5 avro seviyesinde.
Yüzey Şekilleriyle ülke alçak bir ova görünümündedir. Topraklarının %25’ini denizden kazanmıştır. Bu yüzden bu ülkeye Hollandalılar alçak ülke anlamına gelen “Nedderland” adını vermişlerdir. Ülkenin orta kesiminden güney kıyılarına kadar uzanan ve Polder adı verilen düzlükler denizden setlerle ayrılmış ve tarım alanlarına dönüştürülmüştür. Fırtına ve gel git zamanlarında taşan sular tulumbalar ve yel değirmenleri ile boşaltılmaktadır. En önemli akarsulan Schelde (Selde), Ren, Maaş ve Waal’dir. Akarsular kanallarla birbirine bağlanmış ve üzerlerinde ulaşım yapılabilmektedir.
İKLİM / HAVA DURUMU
İklimi Hollanda’da ılık ve yağışlı olan okyanusal iklim hakimdir. Ortalama sıcaklık Ocak’ta 2- 4 C, Temmuz’da 16-18 C ‘dir. Batı rüzgârları bütün mevsimlerin yağışlı geçmesini sağlarken Gulf-stream sıcak su akıntısı iklimin ılıman olmasını sağlar. Yıllık yağış miktarı 600-700 mm civarındadır. Nemin fazla olmasından dolayı sisli ve bulutlu gün sayısı fazladır, güneşli gün sayısı azdır.
Bitki Örtüsü: Ormanlık alanlar ülkenin onda birini kaplar. Ormanların tahrip edilmesi sebebiyle yağışlarla oluşan otlar ve sonradan yetiştirilen ağaçlar bitki örtüsünü oluşturur.
ULAŞIM / ÖNERİLEN ARAÇLAR
Hollanda tam bir bisiklet şehri, dünyanın en çok kişi başı bisiklet kullanılan 3 ülkesinden biri! Şehir içi ulaşımda bisiklet ön plana çıkarken, şehirler ve ülkeler arası ulaşımda tren, uçak ve otobüs yaygın olarak kullanılmaktadır.
Bisiklet Hollanda’ya gittiğinizde gözünüze ilk çarpan şey; yollarda bisiklet kullanan birçok insan olması olacaktır. Avrupa’nın Danimarka ile en çok bisiklet kullanılan ülkesi olan Hollanda’da iş-ev arası ulaşımda bisiklet yaygın olarak kullanılmaktadır. Amsterdam’da 600.000’den fazla bisiklet bulunmaktadır. Şehirde bisiklet yollarının düzenli ve çok olması nedeniyle bisiklet ile ulaşım oldukça güvenlidir. Hollanda’da ulusal bisiklet politikası uygulanıyor ve ulaşımda bisiklet kullananlara toplu taşımada avantajlar sunuluyor.
Hollanda’da en yaygın hırsızlık türünün bisiklet hırsızlığı olması da kullanımın ne kadar yaygın olduğunu göstermektedir. Hollanda’nın ve demiryollarının merkezi sayılan Utrecht’te dünyanın en büyük bisiklet parkı yapılmıştır. Geçen yıl açılışı gerçekleştirilen park, 12 bin 500 bisiklet kapasitelidir. Her şehirde her noktada bisiklet parkları ve bisikletlerle ilgili dükkanlara rastlamanız mümkün. Bisikletlerin arabalardan daha çok hakkı olduğu bir ülkede güvenle bisiklet sürüş keyfine ulaşacaksınız.
Tren Hollanda çok büyük bir ülke değil ve Hollanda’yı trenle keşfedebilirsiniz. Trende yolcu yoğunluğunun olmadığı saatlerde trenle ulaşımı tercih ederseniz yüksek oranda indirimli seyahat edebilirsiniz. Trenle yolculuk etmek istiyorsanız garlarda bulunan makine veya bilet gişelerinden bilet temin edebilirsiniz. Brüksel, Londra, Paris, Hamburg ve Berlin tren ile bağlantısı bulunan popüler noktalardır. Nederlandse Spoorwegen sitesinden trenle ulaşım hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz.
Öğrenciyseniz çok gezeceksiniz ve daha ucuz ulaşım alternatiflerini tercih etmek isteyeceksinizdir. Hem şehir içinde hem şehirler arasında hem de başka bir ülkeye geçerken otobüs kullanmak tren kullanımına göre daha uzun sürecektir ancak ulaşım için daha az para harcayacaksınız. Eurolines bu konuda sizin için rehber olacaktır. Avrupa’da 400 destinasyon hakkında ulaşım bilgilerine ulaşabileceğiniz sisteme http://www.eurolines.nl/ linkinden ulaşabilirsiniz.
Uçak Amsterdam Schiphol Uluslar Arası Havaalanı dünyanın en yoğun havaalanlarından biridir. Havaalanı; Amsterdam'ın hemen dışında, Amsterdam Merkez Tren İstasyonu yakınındadır. Hollanda’nın en büyük, Avrupa’nın ise 4. büyük havalimanı olan Schiphol'de çoğu zaman Avrupa'nın diğer destinasyonlarına düşük fiyatlı uçuşlar bulabilir ve diğer uluslararası rotalara da bağlantı yapabilirsiniz. Uçuş planları ve fiyatlarına http://www.schiphol.nl/ adresinden ulaşabilirsiniz.
GASTRONOMİ / YEMEK KÜLTÜRÜ
Hollanda mutfağı için bir gastronomi sefası diyebilmek isterdik ama Hollanda yemekleri pek de öyle insanın ayağını yerden kesmiyor. Elbet denemeye değer yerel lezzetler var, özellikle de Hollanda peynirine haksızlık etmek istemeyiz ama işin doğrusu mutfak olarak bir İtalya ya da Fransa gibi sadece yemek yenilmeye bile gidilen yerlerden olmaktan çok uzak (bizce). Lakin en meşhur yemekleri daha çok junk food tarzında; sosis, patates kızartması gibi gibi… Öte yandan bu abur cuburlar muzur ve keyifli tatil kaçamakları olabiliyor. Hollanda’nın meşhur birasının yanına patates kızartması nasıl da güzel gider şimdi… Ayrıca, abur cubur kotanız dolduğunda kendinizi atabileceğiniz harika dünya mutfakları var. Dünyanın en kozmopolit ülkelerinden biri olan Hollanda’da canınız Etiyopya yemeklerinden Tayland mutfağına ne denemek istiyorsa hepsini bulabilirsiniz. Belki yerel mutfağı ile çok iddialı olmasa da bulundurduğu envai çeşit yabancı mutfak açısından oldukça cazip bir yer.
GEZİLECEK YERLER / MİMARİ
Amsterdam gezi tavsiyesi; Amsterdam’da yapılacak şeylerden biri de UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan kanal ve tarihi evleri keşfedici bir gezi yapmak. Venedik’i bile geride bırakan su kanallarında tarihsel bir tekne turu yapabilir ve Amsterdam tatilinin tadını çıkartabilirsin. Gezi sırasında kullanılabilecek mobil uygulamalar; Amsterdam The Map app uygulamasını telefonunuza indirerek, 130’dan fazla turistik nokta hakkında temel bilgilere sahip olabilir ve kendinize gezilecek yerler listesi oluşturarak daha planlı bir hale dönüştürebilirsiniz. Uygulama içinden bilet satın alarak kolaylıkla giriş yapabilirsiniz.
Saraylar - Amsterdam Kraliyet Sarayı ( Koninklijk Paleis)
Meydanlar - Dam Meydanı , Leidseplein , Rembrantplein ,
Dini Yapılar – Begijnhof , Nieuwe Kerk (Yeni Kilise) , Saint Nicholas Bazilikas , Zuiderkerk , De Duif , De Krijtberg , Westerkerk
AMSTERDAM KANALLARI
İsterseniz yürüyerek isterseniz tekne turu ile kanalları dolaşıp, her an Amsterdam şehrinin başka bir cazibeli yönü ile karşılaşabilir ve keyifli vakit geçirebilirsiniz. Kanal gezintisi yapmak Amsterdam’ı dolaşmanın en etkileyici yollarından biri! Ayrıca kanalların büyüleyici güzellikleri onları UNESCO Dünya Mirası listesine de sokmuş durumda.
Kanallar şehrin ticareti ve ulaşımı için de büyük değer taşıyor. Kanalları kadar sayısı 1200’ü aşan köprüleriyle de çok ünlü bir şehir Amsterdam. Şehir tüm bu güzellikleri ile adeta sizi detaylı keşfe çağırıyor.
DAM MEYDANI
Amsterdam’a gitmişken şehrin nabzını ölçebileceğiniz, hareketli ve popüler yerler arıyorsanız, Dam Meydanı tam da aradığınız özellikleri taşıyor. Amsterdam’da görebileceğiniz tek meydanın burası olmadığını belirteyim, ancak Dam Meydanı şehrin merkezi konumunda.
Meydanda ve çevresinde çok sayıda otel, restoran, kafe-bar, alışveriş merkezleri ve dükkanlar bulunuyor. Üstelik meydana her yer oldukça yakın; şehri dolaşmaya başlamadan önce buraya gelip birçok ulaşım aracıyla ya da yürüyerek turunuza başlayabilirsiniz. Turistik ve tarihi merkezlere yakınlığı da meydanın cazibesini artıran bir unsur.
Amsterdam Kraliyet Sarayı, De Bijonkorf Alışveriş Merkezi, Madame Tussauds (balmumu müzesi), 14. yüzyıldan kalma Nieuwe Kerk ve Hollanda tarihinde önemli bir yeri olan Ulusal Anıt da meydanda görebileceğiniz yapılar arasında öne çıkıyor.
RIJKSMUSEUM
Amsterdam gezilecek yerler listesine eklediğim; şehirde onlarcasını bulabileceğiniz müzelerden biri Rijksmuseum! Onu diğer müzelerden ayıran ne diye sorarsanız ilk olarak Rijksmuseum’un Amsterdam’daki en büyük müze olduğunu söyleyebilirim.
Rijksmuseum gezi planınıza dahil etmenizi tavsiye ederim zira eşsiz ve etkileyici bir koleksiyon ile ziyaretçilerini karşılıyor. Sadece Amsterdam’ın değil Hollanda’nın en ünlü müzesi burası.
Müzenin farklı bölümleri bulunuyor; modern sanat kısmında 20.yy eserleri sergilenirken, Altın Çağ kısmında ise Flemenk ustaları Jan Steen, Rembrandt, Frans Hals gibi isimlerin yapıtlarını görebiliyorsunuz. Aynı zamanda 18 ve 19.yy’a ait eserler için de müzede ayrı bir kat mevcut.
VAN GOGH MUSEUM
Amsterdam’da gezilecek yerler konusunda, hazır Rijksmuseum’dan bahsetmişken hem şehrin hem de dünyanın en cazibeli müzeleri arasında gösterilen Van Gogh Museum hakkında da bilgi vermek istiyorum. Zira yerli yabancı ayrımı olmadan müze çok yoğun bir ziyaretçi akınına uğruyor.
Rijksmuseum’a gelirseniz aynı gün programınıza Van Gogh Müzesi’ni de ekleyebilirsiniz. Birbirlerine oldukça yakın mesafedeler; ikisi de Müze Meydanı’nda bulunuyor. Müzede dünyaca ünlü ressam Van Gogh’un eserleri sergileniyor ve aynı zamanda bu büyük sanatçının hayatı, çalışma teknikleri hakkında önemli bilgiler de aktarılıyor.
Dünya üzerinde en büyük Van Gogh eser koleksiyonunun (500’den fazla çizim ve 200’ü aşkın tablo) yer aldığı müzede sanatçı tarafından yapılan oto portrelere hayran kalacaksınız!
VONDELPARK
Amsterdam gezilecek yerler ile ilgili hazırladığım listede şehrin ve ülkenin en büyük, ünlü parkına da yer vermek istedim. Vondelpark cennet gibi bir yer. Amsterdam’da doğayla buluşma vakti dediğinizde burası harika bir seçim olacak.
Yerli halk ve turistlerin vazgeçemediği yerlerden biri Vondelpark. Huzur dolu ama bir o kadar da aktivite imkanı sunuyor. Bisiklete binmek, paten kaymak yürüyüş yapmak, fotoğraf çekmek (Parkın fotoğraf çekimleri için de bolca malzemesi var), kitap okumak, çimlere uzanmak bunlardan yalnızca birkaçı. Ayrıca sıklıkla ücretsiz konser de veriliyor.
Her bir alan ayrı güzel her bir köşesinde farklı bir büyüleyicilik var. Park halka açık ve 47 hektarlık bir alan üzerine inşa edilmiş.
ÖNEMLİ GÜNLER / FESTİVALLER / BAYRAMLAR / GECE HAYATI
Yılbaşı Günü Yılbaşı kutlamaları yeni yılı karşılamak amacıyla yapılır. 31 Aralık günü Hollandalılar, sevdiklerine (komşu, dost, aile, akraba) oliebol (üzümlü top tatlı) alırlar veya yapıp dağıtırlar. 31 Aralık–1 Ocak yılbaşı gecesinde saat 00.00’da gördüğünüz herkesin yeni yılını kutlamak âdettendir. Havai fişek atmak da bir gelenek haline gelmiştir. Carnaval Hristiyanların oruca başlamadan önceki 3 günlük bayramına verilen addır. Günümüzde değişik kıyafetler giyerek maskeler takarak festivaller ve konserlerle kutluyorlar.
Karnaval Paskalya’dan 7 hafta önce başlıyor. Goede Vrijdag (İyi Cuma) Paskalya bayramından önceki haftanın cuması olan Goede Vrijdag’da Hristiyanlar Hz. İsa’nın çarmıha gerilmiş olmasını anıyorlar. Peki böyle acı bir güne neden “İyi Cuma” adı verildi? Bunun sebebi, Hristiyanlarin Hz. İsa’nın o gün insanları günahlarından arındırmak için öldüğüne inanmalarıdır. 1e en 2e Paasdag (Pasen) Hristiyanların en önemli bayram günüdür. Hristiyanlara göre, Hz. İsa kabrine gömüldükten 3 gün sonra birkaç bayan mezarına gider ve mezarın açık ve boş olduğunu görürler. Bir melek gelir ve İsa’nın mezarından kalktığını, ölmenin artık bir son olmadığını, ebedi bir mutluluğa giden yol olduğu söyler. Paskalya yeni bir başlangıcın bayramıdır. İlkbaharda kutlanması da bu sebepten dolayıdır.
İlkbaharda tabiat da tekrar canlanıyor. İlkbaharın ilk dolunayının ilk pazarı paskalyanın birinci günüdür. Paskalya gününde ailece geniş bir kahvaltı yapmak adetlerdendir. Koningsdag Hollanda kralının doğum günüdür. 31 Ağustos 1885’ten bu yana Hollanda prenses/kraliçe/kral günleri kutlamaktadır.
Kral Willem Alexander tahtta kaldığı sürece her yıl 27 Nisan’da Kral Günü kutlanır. Hollanda turuncuya boyanır adeta. Birçok şehirde festivaller düzenlenir. Bu günün diğer bir özelliği de 2. el pazarlarının kurulması, insanların eski eşyalarını bugün satmasıdır. Hem ihtiyaçlarınızı Kral gününde uygun fiyata satın alabilir, hem de elinizde kullanmadığınız eşyaları satabilirsiniz. Dodenherdenking en Bevrijdingsdag Dodenherdenking (4 Mayıs) gününde 2. Dünya Savaşı’nda ölenler ile savaşta hayatını kaybedenler anılıyor. Her yıl 4 Mayıs saat 20.00’de 2 dakika saygı duruşuna durulur. Saat 20.00’den önce ise önemli noktalarda resmî törenler ile çelenkler konulur. 5 Mayıs’ta ise Hollanda’nın 1945’te özgürlüğüne kavuşmasını festivaller ve konserler ile kutlanır.
Hemelvaartsdag Hz. İsa’nın göğe yükselişin anıldığı gündür. Sevdiklerinden ayrılmak hiçbir zaman güzel bir an değildir. Hemelvaart sevdiklerinden ayrılıp tek başına devam etmeyi anlatan bir Hristiyan bayram günüdür. Hemelvaartsdağ Paskalya’dan 40 gün sonradır. Paskalyadan 40 gün sonra Hz. İsa arkadaşlarıyla Kudüs’e gider ve şehrin doğusunda bir dağa tırmanırlar. Hz. İsa arkadaşlarına dünyadaki görevinin bittiğini söyler ve göğe yükselip gözlerden kaybolur. Arkadaşlarını üzülmeyip Tanrı’nın mesajını dünyaya yaymaya devam etmeleri gerekmektedir. Öldükten sonra herkes cennete tekrar kavuşacaktır.
1e en 2e Pinksterdag (Pinksteren) Pinksteren ise Paskalya’dan 50 gün sonra kutlanır ve Hristiyan tarihinde Hz. İsa’nın kutsal ruhunun arkadaşları ve talebelerinin üzerine indiği gün olarak bilinir. Hz. İsa’nın Hemelvaart’a gidişiyle birlikte arkadaşları ve talebeleri geride kalınca ne yapacaklarını bilememişler. Birden büyük bir fırtına sesiyle Hz. İsa'nın arkadaşları ve talebelerinin kafalarının üzerinde ateşe benzer bir şey yanmaya başlamış. Bununla birlikte hepsi farklı farklı diller konuşmaya başlamışlar. Bunun üzerine Hz. İsa ‘in görevini, Tanrı’nın mesajını dünyanın dört bir yanına yayarak, devam ettirmeye karar vermişler.
Hollanda, kültürü ve tarihiyle ilginç bir ülke. Hollanda’yı ilgi çekici yapan bir kaç detaydan bahsedelim.
1) Laleler Hollanda, dünya üzerindeki en büyük lale tedarikçisi. İlk lale soğanlarını Osmanlı İmparatorluğu’ndan alan Hollanda, bahar aylarında tam bir lale cennetine dönüşüyor.
2) Yel Değirmenleri Hollanda’da tarımsal bölgelere gidersen seni yel değirmenleri karşılar. Ülkede yaklaşık 1180 tane yel değirmeni var. “Hollanda’da yel değirmenleri ne işe yarar?” diye merak ediyorsan söyleyelim, onlar Hollanda’nın su ve arazi drenajını sağlıyor. Hollanda arazilerinin yaklaşık dörtte biri su seviyesinin altında. Bu durum da yel değirmenlerini, yer altındaki suyun pompalanması için mükemmel araçlara dönüştürüyor.
Yel değirmenleri, aynı zamanda göletlerin kurutularak tarım arazisine dönüştürülmesini de sağlıyor.
3) Düz Arazi Hollanda, çoğunluğu deniz seviyesinde olan düz araziler üzerine kurulu bir ülke. Bu durum her ne kadar olası bir sel felaketinde sıkıntı çıkaracak gibi görünüyor olsa da Hollandalıların yıllar içinde geliştirdiği mükemmel set ve kanal sistemi, tüm ülkeyi koruyacak seviyede.
4) Tahta Terlik Hollandalıların yerel simgelerinden biri tahta terlikler. Orta Çağ döneminde giyilen bu takunyalar, günümüzde Hollanda hediyelik eşya dünyasında en çok satılan ürünler. Hollandalılar bu takunyalara “klompen” diyor.
5) Boy Uzunluğu Hollandalılar, boy ortalaması konusunda dünyanın en uzun milleti. Son yıllarda yapılan bir araştırmaya göre Hollandalı erkeklerin boy ortalaması 1.84 cm, kadınların ise 1.71 cm.
